Czynniki chłodnicze do pomp ciepła

Dostępne na rynku pompy ciepła wykorzystują do pracy różne czynniki chłodnicze. Rodzaj zastosowanego czynnika to kluczowy element, który wpływa na wydajność, ekologię oraz bezpieczeństwo całego systemu.  Stosowane obecnie w urządzeniach czynniki chłodnicze mają różny poziom efektywności energetycznej i oddziaływania na środowisko, dlatego od niektórych stopniowo się odchodzi. Co warto wiedzieć o czynnikach chłodniczych, wybierając pompę ciepła?

Czym jest czynnik chłodniczy w pompie ciepła?

Czynnik chłodniczy umożliwia przenoszenie ciepła z tzw. dolnego źródła na zewnątrz domu (powietrza, gruntu lub wody), do górnego źródła (instalacji grzewczej). Proces wymiany ciepła zaczyna się w parowniku, gdzie czynnik pobiera ciepło z otoczenia. Następnie trafia do sprężarki, gdzie wzrasta jego ciśnienie i temperatura. Po sprężeniu kierowany jest do skraplacza, gdzie oddaje ciepło do instalacji grzewczej, po czym rozpręża się w specjalnym zaworze, co pozwala na rozpoczęcie cyklu od nowa. Cały proces zachodzi w obiegu zamkniętym, więc użytkownik nie ma potrzeby go uzupełniać ani wymieniać.

Współczynnik GWP czynników chłodniczych

GWP (Global Warming Potential) to wskaźnik określający wpływ gazów cieplarnianych na zmiany klimatyczne. Im niższy wskaźnik GWP, tym bardziej przyjazny dla środowiska jest dany gaz. Czynniki chłodnicze stosowane pierwotnie w klimatyzatorach i pompach ciepła miały bardzo wysoki współczynnik GPW. Obecnie odchodzi się od ich stosowania, zastępując czynnikami znacznie bardziej przyjaznymi środowisku.

R290 – zalety propanu jako czynnika chłodniczego

Obecnie za najbardziej ekologiczny, a co za tym idzie przyszłościowy czynnik chłodniczy uważany jest R290, czyli propan. Do jego zalet należą:

• naturalne pochodzenie i niskie oddziaływanie na środowisko,
• doskonałe właściwości termodynamiczne,
• możliwość stosowania mniejszej ilości czynnika w układzie chłodniczym w porównaniu do innych substancji,
• szerokie zastosowanie w urządzeniach chłodniczych (np. lodówkach, klimatyzatorach).

Co ważne także z punktu widzenia montażu i serwisowania pompy ciepła, R290 – w przeciwieństwie do starszych czynników chłodniczych, nie jest zaliczany do wysoce szkodliwych dla środowiska f-gazów, w związku z tym:

• nie jest objęty rozporządzeniem w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych,
• montaż i serwisowanie pompy ciepła z R290 nie wymaga posiadania uprawnień F-gazowych,
• pompy ciepła nie trzeba rejestrować w Centralnym Rejestrze Operatorów.

Dlaczego propan?

Zgodnie z regulacjami Unii Europejskiej dotyczącymi f-gazów czynniki chłodnicze oparte na wodorofluorowęglowodorach (HFC), do których należą popularne obecnie R410A, R407C, R134A i R32, będą stopniowo wycofywane. Od 1 stycznia 2027 obowiązywać zacznie zakaz stosowania czynników chłodzących o GPR > 150 w pompach ciepła o mocy do 50 kW. Od 1 stycznia 2032 roku w pompach o mocy do 12 kW w ogóle nie będzie można stosować czynników na bazie HFC. Propan (R290) natomiast to czynnik chłodniczy, któremu nie grozi wycofanie.

Jest rekomendowany zwłaszcza dla pomp ciepła o mocy do 12 kW, gdzie spełnia zarówno wymagania wydajnościowe, jak i ekologiczne, a jego stosowanie jest zgodne z planowanymi regulacjami Unii Europejskiej, które promują czynniki o niskim GWP.

Dowiedz się więcej o pompach ciepła z naszego kanału na YouTube: